Archnet > Publication > Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Eskişehir, 1840-1923

İhsan Güneş - <div style="text-align: justify; "><span style="font-family: "Times New Roman";">Güneş, İhsan et al. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Eskişehir, 1840-1923. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, 2007, 286 s.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-weight: bold;">ÖZET</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-weight: bold;"><br></span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-weight: bold;">Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Eskişehir, 1840-1923</span></div><div style="text-align: center;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";">2007 tarihinde basılmış 277 sayfalık bu kitabın amacı 1840-1923 tarihleri arasında, yazarların deyimiyle Eskişehir’in çağdaşlaşma dönemindeki tarihsel görünümünü ortaya çıkarmaktır. Yazarlar bu çalışma için var olan kaynakların yetersizliğinden yakınmakta ama yine de ulaşabildikleri kaynaklardan ortaya çıkardıkları bu eserin, Eskişehir tarihi ile bir boşluğu dolduracağına inandıklarını söylemektedirler. Yazarlar kitap için kullandıkları kaynakları kaynakça ve ek olarak kitabın sonuna eklemişlerdir.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Kitap Eskişehir’in 19. yüzyıla kadarki tarihinin kısaca anlatıldığı bir giriş bölümüyle başlar. Bu giriş bölümünde Eskişehir’deki ilk tarih öncesi yerleşimlerden, Helenistik, Bizans, Roma ve son olarak Osmanlı dönemlerindeki gelişmelere kadar Eskişehir’in tarihi kısaca ele alınmaktadır. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";">19. yüzyılın başlarında birçok seyyahın tanımlamasıyla küçük ve bakımsız bir kasabaya dönüşen ve küçük bir kaza düzeyine inen Eskişehir, 19. yüzyılın ikinci yarısıyla birlikte bir gelişme, yazarın deyimiyle çağdaşlaşma sürecine girdi. Kitaptaki iki ana bölümde bu süreçteki gelişmeler anlatılmaktadır.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";">İlk bölüm ‘Çağdaşlaşma Sürecinde Eskişehir’ başlığıyla 19. yüzyılın ikinci yarısından Kurtuluş Savaşı’na kadar olan sürede şehirdeki yönetim, ulaşım ve sağlık hizmetleri ve sosyal, kültürel ve ekonomik yapıların geçirdiği değişimleri anlatmaktadır. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Bunu takip eden ikinci bölüm, Birinci Dünya Savaşı sonrası gelişmelerin Eskişehir’e olan etkilerini konu almaktadır. Birinci Dünya Savaşı sonrası Anadolu’nun işgaliyle alevlenen milliyetçilik dalgası, Eskişehir’deki yerel direniş, bu direnişin ulusal direnişle birleşmesi, bu direnişte Eskişehir’in rolü ve direnişin Eskişehir’e etkileri tartışılmıştır. İkinci bölümde Türk Kurtuluş Savaşı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının Eskişehir’e etkileri ve bu süreçte Eskişehir’in oynadığı rol de tartışılmıştır.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Kitap, savaşın son dönemlerinde Eskişehir’de yaşananları Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi söylemiyle uyuşan bir şekilde, çekilen düşman kuvvetlerinin, yani Yunanlıların Eskişehir’e verdiği zararları da vurgulayarak anlatmıştır. Savaş sonrası Eskişehir’in inşası da yine düşman kuvvetlerinin verdiği zararların onarılması üzerinde yoğunlaşılarak anlatılmıştır. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Kitap Türkiye’de çokça çalışılmış bir tarihî dönem sırasında bir şehre yoğunlaşarak bir eksikliği kapatmayı başarmıştır. Tüm Türkiye bazında çalışılmış bu döneme Eskişehir’e yoğunlaşarak bakmak iyi bir fikir olsa da çok çalışılmış bir döneme yoğunlaşılması kitabın bir ölçüde tekrara düşmesine yol açmıştır. Yine de Eskişehir ile ilgili bilgi edinmek isteyenlerin kaçırmaması gereken bir kaynaktır. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><br></span></div><div style="text-align: justify; "><span style="font-family: "Times New Roman";">Ecehan Koç</span></div>

Type

abstract

Year

2014

Güneş, İhsan et al. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Eskişehir, 1840-1923. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, 2007, 286 s.

ÖZET

Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Eskişehir, 1840-1923

2007 tarihinde basılmış 277 sayfalık bu kitabın amacı 1840-1923 tarihleri arasında, yazarların deyimiyle Eskişehir’in çağdaşlaşma dönemindeki tarihsel görünümünü ortaya çıkarmaktır. Yazarlar bu çalışma için var olan kaynakların yetersizliğinden yakınmakta ama yine de ulaşabildikleri kaynaklardan ortaya çıkardıkları bu eserin, Eskişehir tarihi ile bir boşluğu dolduracağına inandıklarını söylemektedirler. Yazarlar kitap için kullandıkları kaynakları kaynakça ve ek olarak kitabın sonuna eklemişlerdir.

Kitap Eskişehir’in 19. yüzyıla kadarki tarihinin kısaca anlatıldığı bir giriş bölümüyle başlar. Bu giriş bölümünde Eskişehir’deki ilk tarih öncesi yerleşimlerden, Helenistik, Bizans, Roma ve son olarak Osmanlı dönemlerindeki gelişmelere kadar Eskişehir’in tarihi kısaca ele alınmaktadır.

19. yüzyılın başlarında birçok seyyahın tanımlamasıyla küçük ve bakımsız bir kasabaya dönüşen ve küçük bir kaza düzeyine inen Eskişehir, 19. yüzyılın ikinci yarısıyla birlikte bir gelişme, yazarın deyimiyle çağdaşlaşma sürecine girdi. Kitaptaki iki ana bölümde bu süreçteki gelişmeler anlatılmaktadır.

İlk bölüm ‘Çağdaşlaşma Sürecinde Eskişehir’ başlığıyla 19. yüzyılın ikinci yarısından Kurtuluş Savaşı’na kadar olan sürede şehirdeki yönetim, ulaşım ve sağlık hizmetleri ve sosyal, kültürel ve ekonomik yapıların geçirdiği değişimleri anlatmaktadır.

Bunu takip eden ikinci bölüm, Birinci Dünya Savaşı sonrası gelişmelerin Eskişehir’e olan etkilerini konu almaktadır. Birinci Dünya Savaşı sonrası Anadolu’nun işgaliyle alevlenen milliyetçilik dalgası, Eskişehir’deki yerel direniş, bu direnişin ulusal direnişle birleşmesi, bu direnişte Eskişehir’in rolü ve direnişin Eskişehir’e etkileri tartışılmıştır. İkinci bölümde Türk Kurtuluş Savaşı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının Eskişehir’e etkileri ve bu süreçte Eskişehir’in oynadığı rol de tartışılmıştır.

Kitap, savaşın son dönemlerinde Eskişehir’de yaşananları Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi söylemiyle uyuşan bir şekilde, çekilen düşman kuvvetlerinin, yani Yunanlıların Eskişehir’e verdiği zararları da vurgulayarak anlatmıştır. Savaş sonrası Eskişehir’in inşası da yine düşman kuvvetlerinin verdiği zararların onarılması üzerinde yoğunlaşılarak anlatılmıştır.

Kitap Türkiye’de çokça çalışılmış bir tarihî dönem sırasında bir şehre yoğunlaşarak bir eksikliği kapatmayı başarmıştır. Tüm Türkiye bazında çalışılmış bu döneme Eskişehir’e yoğunlaşarak bakmak iyi bir fikir olsa da çok çalışılmış bir döneme yoğunlaşılması kitabın bir ölçüde tekrara düşmesine yol açmıştır. Yine de Eskişehir ile ilgili bilgi edinmek isteyenlerin kaçırmaması gereken bir kaynaktır.

Ecehan Koç

Koç, Ecehan. “Turkish abstract of 'of Eskişehir from Ottoman Times to the Republic, 1840-1923'". Translated by Ecehan Koç. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi, 277. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.