.حمیدی، ملیحه. استخوانبندی شهر تهران. تهران: سازمان مهندسی و عمران شهر تهران، ١۳٧۶،۳ جلد، ٩۵١ص
Hamidi, Maliha. Ustikhanbandi-yi Shahr-i Tihran. Tahran: Sazman-i Muhandisi wa ‘Umran-i Shahri-yi Tihran, 1998, 3 cilt, 951 s.
ÖZET
Tahran Şehrinin Fiziki Yapısı
استخوانبندی شهر تهران
Ustikhanbandi-yi Shahr-i Tihran (Tahran Şehrinin Fiziki Yapısı) Tahran belediyesince desteklenen bir araştırmanın sonucunda yayımlanmıştır. Çalışmanın temel amacı Tahran’ın gelecekteki gelişmelerini kontrol altına almak amacıyla şehri yeniden düzenlenmektir. Araştırma şehrin karmaşık yapısını düzenlemeyi amaçlayan her hareket planının şehrin merkezinden başlaması gerektiği varsayımı üzerine kurulduğu için şehrin tarihî meydanı daha ayrıntılı bir araştırma alanı teşkil etmiştir. Eser üç cilde yayılan dört bölümden oluşmaktadır.
Yazara göre, araştırmanın ilk safhaları teorik destekten yoksundu. İlk ciltte bu araştırma için kullanılan yöntemler tartışılmaktadır. Bu cilt şehir yapısının çalışılmasında birçok yaklaşım olduğunu göstermek amacıyla altmışlardan itibaren konu hakkında çalışan birçok araştırmacının teorilerine atıfta bulunarak şehirciliğe dair genel bir bakış sunmaktadır.
İkinci ciltte, araştırma sadece Tahran örneği üzerine yoğunlaşarak şehrin Safevi döneminden itibaren genişlemesi hakkında kapsamlı veriler sunmaktadır. Bu araştırmanın sonuçları Tahran’ın fiziki yapısının altmışlar itibarıyla tamamlandığını ve sonraki gelişmelerin bağımsız alt – birimlerin oluşumuna yol açtığını göstermektedir.
Özetle, ikinci cilt şehrin yapısının geçmişiyle bugününü yansıtırken son cilt şehrin geleceği için bir vizyon sunmaktadır. Şehir yapısının yenilenmesi ve düzenlenmesiyöntemlerine ve genel kavramlarına değinerek bunları anakent, semt ve mahalle boyutu olmak üzere üç boyutta sunmaktadır.
Kitap kendisini bu alandaki diğer çalışmalardan kullandığı yöntemle ayırmaktadır. Bir şehrin fiziki yapısını bu şehrin işlevselliğini, biçimini, simgelerini ve ulaşım ağını gözlemleyerek incelemektedir. Kitap aynı zamanda birçok bilgilendirici harita ile geç yirminci yüzyıl Tahran’ından birçok resim de içermektedir. Son olarak, kitap İran’ın diğer tarihî şehirleri hakkında ayrıntılar sunmaktadır.
Alireza Vaziri Zadeh
Çeviren Hasan Çolak
Vaziri Zadeh, Alireza. “Turkish abstract of 'The Physical Structure of the City of Tehran'". Translated by Çeviren Hasan Çolak. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi, 331. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University