.ستاری، جلال. اسطوره تهران. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی ، ١٣٨٨، چاپ دوم، ۲٥٠ص
Sattari, Jalal. Usturah-ʼyi Tihran. Tehran: Daftar-i Pizhuhishha-yi Farhangi, 2006, 2. baskı, 250 s.
ÖZET
Tahran Mitosu
اسطوره تهران
Çağımızın en üretken İranlı mitoloji uzmanlarından biri tarafından yazılan bu kitap, Tahran’ın mitolojik temel ve temsilleri üzerine bir incelemedir. Kitap ‘yazılı kaynakları’ kullanmakta; film, tiyatro ve resim gibi görsel kaynakların kullanımını ilerideki bir araştırmaya ertelemektedir. Esasen ‘yazılı kaynaklardan’ kasıt, sıkı bir seçime tabi tutulmuş çağdaş İran romanlarından ibarettir. Kitabın temel sorunsalı Tahran’ın gerçekten mitolojik bir şehir mi olduğu yoksa Tahran’a sonradan romancılarca mı mitolojik bir boyut verildiğidir. Yazarın hükmü Tahran’ın gerçek bir mitolojik şehir olmadığı ve yukarıdaki ikinci şehir grubuna ait olduğudur. Ancak yazarın ortaya koyduğu argüman tatmin edici değildir. Yazar hiçbir şekilde ortaya attığı sorunsala yakından temas etmemektedir ve esasen kitap, İran’ın çağdaş yazın biçiminde, yani romandaki temsilinin seçici bir incelemesinden ibarettir. Ancak bu da eserin bu alana yaptığı önemli katkıları göz ardı etmek anlamına gelmemektedir ki bu katkılara Tahran’ın romanlardaki çoğu zaman olumsuz tasvirini, modernleşme ve şehirleşmenin beraberinde getirdiği ikilem ve patolojiler açısından incelemesi de dâhildir.
Seyed Mohammadreza Hashemitaba
Çeviren Hasan Çolak