سلجوقى، نصر الدين. موسيقى و تئاتر در هرات: سرايندگان و آوازخوانان حرفهاى و شوقى هنر تئاتر و هنرآفرينان هراتى. تهران: توس، ١٣٨٣/٢٠٠۴-٢٠٠۵، ٣٣۶ص.
Saljuqi, Nasr al-Din. Musiqi va Tiʼatr dar Harat: Sarayandagan va Avazkhvanan-i Hirfahʹi va Shawqi-yi Hunar-i Tiʼatr va Hunarafarinan-i Harati. Tehran: Tus, 2004/2005, 336 s.
ÖZET
Herat’ta Müzik ve Tiyatro: Herat Tiyatrosunun Şairleri, Profesyonel ve Amatör Şarkıcıları ve Heratlı Sanatçılar
موسيقى و تئاتر در هرات: سرايندگان و آوازخوانان حرفهاى و شوقى هنر تئاتر و هنرآفرينان هراتى
Bu kitap Timurlular zamanından başlayıp yakın döneme kadar uzanan bir dönemi kapsamaktadır. Çalışmanın büyük bir kısmı, müziğin zirveye ulaştığı dönem olması hasebiyle Hüseyin Baykara ve Emir Ali Şir Nevai dönemindeki müzik üzerinde yoğunlaşmaktadır.
Bu kitapta kullanılan kaynaklar arasında halkın beyanları, Herat’taki çağdaş sanatçılar, önceki dönemlerden kalma enstrümanlar ve tarihsel dokümanlar yer almaktadır.
Yazar, Herat’ın yazarlarını, aktörlerini, özgün müzik ve enstrümanlarını ele almakla yetinmemiş, söz konusu şehrin tarihini de ortaya koymuştur. Herat’ın özgün müziği ile çok sayıdaki farklı müzik türleri arasındaki ilişkileri de değerlendiren yazar, aynı zamanda çeşitli konuları, şiiri aracılığıyla açıklamaktadır.
Yazara göre, Herat halkı her zaman şiirle haşır neşir olmuş, hatta ibadethanelerde ve diğer mekânlarda müzik eşliğinde ibadet etmişlerdir.
Bu kitap, Afganistan’da yaşayan ve müziğin din tarafından yasaklandığına inananlara karşı bir delildir. Yazarın verdiği eşsiz bilgiler kitabı her türden okuyucu için cazip kılmaktadır.
Fakhrollah Safari
Çeviren Fatih Taştan
Safari, Fakhralla. '"Turkish abstract of 'The Monuments of Herat'". Translated by Fakhrallah Safari. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 20. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University