البهنسي، عفيف. دمشق: دراسات تاريخية و أثرية: وقائع الندوة العلمية لأسبوع دمشق الأثري. دمشق: المديرية العامة للآثار و المتاحف، ١٩٨٠ ، ٢٢٢ ص

Al-Bahnasi, ʻAfif. Dimashq: Dirasat Tarikhiyyah wa Athariyyah: Waqa’i‘ al-Nadwah al-‘Ilmiyyah li-Asbu‘ Dimashq al-Athari. Damascus: Al-Mudiriyyah al-‘Ammah lil-Athar wa-al-Matahif, 1980, 222 s.

Bu kitap Tarihî Şam Müzesi’nin açılışının kutlandığı arkeoloji haftası esnasında sunulan tarihsel ve arkeolojik çalışmaların derlemesinden oluşmaktadır. Birçok uzmanın yer aldığı araştırmalar Şam’ın on dokuzuncu yüzyıldaki mimarisi, şehirleşmesi ve toplumsal ve ekonomik boyutları üzerine yoğunlaşmaktadır.

Şam’ın mimari veçheleri eski ve modern Şam evi ile başlayarak birçok açıdan incelenmekte, daha sonra geniş anlamda şehir yapısı, kentsel işlevleri ve mimari özellikleri gibi konulara geçilmektedir. Kitap ayrıca Osmanlı döneminden önce inşa edilmiş okulların yanı sıra su kaynaklarını ve Barada nehrinden dağılan sulama kanallarını da ele almaktadır. Toplumsal ve ekonomik boyutlar üzerine olan çalışmalar folklor ve el sanatlarının analizi alanına yoğunlaştırılmıştır. Buna ek olarak, eser Şamlı bir görgü tanığının anılarını incelemekte ve bir Şam mahallesini örnek olarak ele almaktadır.

Genel hatlarıyla kitap, Şam’a ilişkin yukarıdaki meselelere başarıyla ışık tutmaktadır. Her ne kadar eserler kısa olsa da kaliteleri, üzerine daha derinlemesine akademik araştırmalar yapılmasına ihtiyaç duyulan konuları gündeme getirmeleri ve günümüze ilişkin meseleleri tartışmaları itibarıyla öne çıkmaktadır. Eser Şam’ın tarihiyle ilgilenen geniş bir uzmanlaşmış okur kitlesine hitap ederek daha derin araştırma ve incelemeler için kendilerine malzeme sunmaktadır.

Kitap, Şam’ın tarihine ve günümüzdeki yansımalarına ilişkin yapılacak derinlemesine çalışmalar için mükemmel bir temel oluşturmaktadır.

Shirin Khidr

Çeviren Hasan Çolak