.اسماعيل، محمد حسام الدين. مدينة القاهرة من ولاية محمد علي الى اسماعيل ١٨٠٥-١٨٧٩م. القاهرة: دار الآفاق العربية، ١٩٩٧، ٤٩٦ص
Ismaʻil, Muhammad Husam al-Din. Madinat al-Qahirah: min Wilayat Muhammad ʻAli ila Ismaʻil, 1805-1879. Cairo: Dar al-Afaaq al-Arabiyyah, 1997, 496 s.
ÖZET
Muhammed Ali İdaresinden İsmail İdaresine Kadar Kahire Şehri: 1805-1879
مدينة القاهرة من ولاية محمد علي الى اسماعيل ١٨٠٥-١٨٧٩م
496 sayfadan oluşup Kahire şehrinin Muhammed Ali döneminden Hıdiv İsmail dönemine kadar olan kentsel gelişimini inceleyen kitap, özelde siyasal ve ekonomik koşulların kentsel gelişim planları üzerinde nasıl bir etkide bulunduğunu ve Avrupalı mimarların şehrin yeniden düzenlenmesi hususundaki etkisini tartışmaktadır.
Kitapta her biri ayrı kısımlara ve alt kısımlara ayrılmış olan üç bölüm yer almaktadır. Bunlar sırasıyla Mumammed Ali, Abbas, Sait Paşa ve İsmail dönemlerini irdelemektedir. Her bölüm, söz konusu dönemlerin her birinde meydana gelen siyasal ve ekonomik hadiseleri ve bu hadiselerin şehir planlaması üzerindeki etkisini gözden geçirmekte, şehir geliştirme planlarını ana hatlarıyla sunmaktadır. Kitap aynı zamanda, Hıdiv veya aile üyeleri tarafından gerçekleştirilmesi istenen saray, okul, kilise, cami, fabrika, hastane, demiryolu ve benzeri inşa faaliyetleri ile mimari düzenlemelerin bir listesini sunmaktadır. Kitapta bir dizi ek de yer almaktadır. Bu eklerden bazıları şunlardır: kitapta zikredilen görevli ve kişilerin bir listesi; mekânların ve ülkelerin bir listesi; bir terimler listesi; gruplar ve cemaatler listesi.
Kitap Kahire’de yedinci yüzyıldan on dokuzuncu yüzyılın sonuna kadar gerçekleştirilen inşa ve geliştirme faaliyetlerinin genel bir incelemesini sunmaktadır. Fakat kitabın önemi, on dokuzuncu yüzyılda gözlenen ve bugün bildiğimiz haliyle Kahire şehrinin oluşumuna öncülük eden gelişmeler hakkında verdiği ayrıntılı açıklamalardan kaynaklanmaktadır. Kitap şehrin coğrafi genişlemesinin yanı sıra eski İslami Kahire’de meydana gelen değişikliklerin ve şehrin batısında oluşturulan yeni yerleşim bölgelerinin de ayrıntılı bir kaydını vermektedir. Bununla birlikte, kitap, bu tür değişikliklerin şehirdeki sosyal ve ekonomik yaşam üzerinde oluşturduğu etkiyi incelememektedir.
Reham Samy Hassan
Çeviren Fatih Taştan
Samy Hassan, Reham. “Turkish abstract of 'of City of Cairo from the Rule of Mohammed Ali to Ismail 1805-1879'". Translated by Çeviren Fatih Taştan. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 258. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University