محتاط، محمد رضا. سیمای اراک: جامعه شناسی شهری. تهران: نشر آگاه، ۱۳۶۸، ۲ جلد، ٨٩۶ص.
Muhtat,
Muhammad Riza. Sima-yi Arak: Jamiʻahshinasi-yi Shahri. Tehran: Nashr-i
Agah, 1989, 2 cilt, 896 s.
ÖZET
Arak Çehre: Kent Antropolojisi
سیمای اراک: جامعه شناسی شهری
Bu
kitap, okura İran’ın merkezi eyaletinin başkenti olan Erak şehri hakkında geniş
bir tarihî tema ve güncel konu yelpazesi sunmaktadır. Kitabın ansiklopedik
kapsamı ekolojik ve coğrafi meselelerden demografik boyutlara, göç, eğitim,
sağlık, tarım ve gıda endüstrisine uzanmaktadır. Ölüm ritüelleri ile
mezarlıklar ve halıcılık sanayisi hakkındaki bölümler kitabın daha ilgi çekici
ve iyi organize edilmiş bölümleri arasındadır. Örneğin halılar hakkındaki
bölüm, Erak’ta yapılan halıların boyutları ve diğer ülkelere ihraç edilme
durumları gibi bu sanayiye ilişkin daha az tartışılmış konuların iyi bir
incelemesini sunmaktadır.
Kitabın
temel özelliği, yani ansiklopedik genişliği, eserin en başat sorununu
oluşturmaktadır. Kitabın açıkça belirlenmiş bir planı bulunmamakta ve şehrin
farklı yönleri hakkında sistematik olmayan bir veri derlemesi hâlini almaktadır. Başlık bu eserin şehir sosyolojisi hakkında olduğu
fikrini uyandırmakta, ancak bunu somutlaştıracak herhangi bir analitik ya da
teorik tartışma yer almamaktadır.
Bununla
birlikte, kitap daha ileri incelemeler için bazı ilgi çekici işlenmemiş
malzemeler sunmakta ya da okuru ilgili birincil kaynaklara yönlendirmektedir.
Eserin meşhur bir sosyal/insani bilimler merkezli yayınevi olan Agah tarafından
basılmış olması 1990’ların başlarına kadar İran’da sosyolojik analiz yapan
çalışmaların yokluğunu göstermektedir.
Mohammadreza Hashemitaba
Çeviren Hasan Çolak
Hashemitaba, Mohammadreza. “Turkish abstract of 'The Physiognomy of Arak: Urban Anthropology'". Translated by Çeviren Hasan Çolak. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 299. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University