أبو الفضل، محمد أحمد. تاريخ
مدينة المرية الأندلسية في العصر الإسلامي: منذ إنشائها حتى استيلاء المرابطين
عليها ٣٤٤-٤٨٤هـ/٩٥٥-١٠٩١م. الإسکندریة: الهيئة المصرية العامة، ١٩٨١، ٢٩٩ص.
Abu al-Fadl, Muhammad Ahmad. Tarikh Madinat
al-Mariyyah al-Andalusiyyah fi al-ʻAsr al-Islami: Mundhu Inshaʼiha Hatta
Istilaʼ al-Murabitin ʻAlayha, 344-484 H / 955-1091 M. Alexandria: al-Hayʼah
al-Misriyyah al-ʻAmmah, 1981, 299 s.
ÖZET
Almeria’nın İslam
Dönemindeki Tarihi: Kuruluşundan Murabıtların Eline Geçişine Kadar (MS 955-1091)
. تاريخ مدينة المرية الأندلسية في العصر الإسلامي: منذ
إنشائها حتى استيلاء المرابطين عليها
٣٤٤-٤٨٤هـ/٩٥٥-١٠٩١م
Bu kitap Endülüs şehri
Almeria’nın MS 955 (H 344) yılındaki kuruluşundan Murabıtlar tarafından zapt
edildiği MS 1091 (H 484) yılına kadarki siyasî ve medenî tarihini ele
almaktadır. Böylece, eser, Endülüs tarihinde – bilhassa İslam denizcilik
tarihinde – önemli bir rol oynamış
bulunan ticari ve bahrî bir merkez olarak şehrin ehemmiyetinin altını
çizmektedir.
Yazar, ilk bölümde Almeria’nın
MS 955-1091 (H 344-484) yılları arasındaki siyasî tarihini, şehrin kuruluşu ile
ilgili bazı noktaları ve Endülüs’ün en önde gelen denizcilik merkezi olmasına
imkân sağlayan tarihsel şartları kapsamlı bir şekilde tartışmaktadır. Bunu, Almeria’nın
Khayran ve Zuhayr gibi Almerialı yöneticiler tarafından idare edildiği dönem
hakkında bir inceleme takip etmektedir. Kitap, daha sonra, Murabıtlar
tarafından zapt edildiği MS 1091 (H 484) yılında ortadan kalkan Banu Sumadih
Devletinin kuruluşuna ilişkin tartışmalara geçmektedir. İkinci bölüm mimari
gelişiminden başlayıp en önemli tarihî yerlerini içermek suretiyle şehrin en
önemli medeniyet yönlerini ele almaktadır. Kitap ekonomik ve entelektüel yaşama
da ayrıntılı bir şekilde temas etmektedir. Bu durum, – şehre ilişkin
kaynakların ve akademik araştırmaların yokluğuna rağmen – Almeria’nın İslami
dönemdeki siyasî, ekonomik, mimari ve bilimsel yönleri hakkında yazar
tarafından başarılı bir şekilde çizilen resmin tamamlanmasına yardımcı
olmaktadır.
Yazar, sonuçları ortaya koymak
için metinsel analizlere dayanmış ve böylece kendi araştırmasına bilimsel ve
metodik bir şekilde yaklaşmayı başarmıştır. Bunun bir neticesi olarak konu
üzerinde çalışan veya konuya sadece ilgi duyan kişiler açısından işe yarar bilimsel
malzemeler sağlayabilmiştir. Yine de, eser, şehrin mimarisi söz konusu
olduğunda hayati bir öneme sahip olan açıklayıcı resimlerden ve haritalardan
yoksundur.
Shirin Khidr
Çeviren Fatih Taştan
Khidr, Shirin. “Turkish abstract of 'The History of Almeria during the Islamic Period from its Founding until its Seizure by the Almoravids (344-484 AH /955-1091 CE)'". Translated by Çeviren Fatih Taştan. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 314. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University
