افسر، کرامت الله. تاریخ بافت قدیمی شیراز. تهران: انجمن ٱثار و مفاخر فرهنگى، ۱۳۷۴، چاپ دوم، ۳۱٩ص.
Afsar, Karamat Allah. Tarikh-i Baft-i Qadim-i Shiraz. Tehran: Anjuman-i Athar va Mafakhir-i Farhangi, 1995, 2. baskı, 319 s.
ÖZET
Eski Şiraz’ın Tarihi
تاریخ بافت قدیمی شیراز
Bu kitap, kuruluşundan erken Pehlevi dönemine kadarki zaman aralığını kapsayacak şekilde Şiraz şehrinin gelişiminin taslağını çıkarmaya yönelik bir girişimdir. “Eski Şiraz’ın Tarihi”nin yazılış amacı, eski şehirle – yani, şehrin kentsel yenileme projelerine ve şehirdeki diğer gelişmelere bağlı olarak görüntüsü henüz değişmemişkenki hâliyle – ilgili mevcut belgeleri derlemektir.
Kitap, başından sonuna kadar, eski Şiraz’ın görüntüsünü tarihsel anlatıların aynasında yansıtmayı hedeflemektedir. Yazar, doğduğu şehrin görüntüsü ile ilgili olarak tarihsel raporlarda, çizimlerde, turist yazılarında ve hatta rüya tabirlerinde yer alan en küçük bir işareti dahi bir tür mimari bakış eşliğinde çekip çıkarmaya ve bunları kesintisiz bir kronolojik çizgi dâhilinde birbirine bağlamaya çalışmıştır.
Bu durum ve şehirdeki fiziksel değişiklikleri gösteren haritaların yokluğu göz önünde bulundurulduğunda, şehrin tarih boyunca gösterdiği organik gelişimi hayal etmek okuyucuya kalmıştır. Derlenen malzemeler arasında en çok dikkat hasredilen şey su ikmal sistemleri, kapılar, köşkler, ana caddeler ile Pazar ve Şah Çerağ Türbesi gibi eski şehir yapılarıdır. Kitabın içeriği büyük oranda tasvirîdir ve herhangi bir bakış açısını desteklememektedir.
Benzer şekilde, kitap, şehir planlaması ve kültür arasındaki karşılıklı ilişkiyle de ilgilenmemektedir. Bununla birlikte, kitabın hitap ettiği kitle, tarihe ve şehir planlamasına ilgi duyanların ötesine geçmektedir.
Iradj Ismailpour Ghouchani
Çeviren Fatih Taştan
Esmailpour Ghouchani, Iradj. “Turkish abstract of 'The History of Old Shiraz'". Translated by Çeviren Fatih Taştan. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 317. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University